Thế giới: ELON MUSK CÓ PHẢI... - Lương Thái Sỹ.

 

ELON MUSK CÓ PHẢI NGƯỜI QUYỀN LỰC NHẤT THẾ GIỚI

​​​​​​(LƯƠNG THÁI SỸ-27-4)

*

     Vào tháng 12, tạp chí Time đã bị một số người không đồng tình khi nêu tên Elon Musk là “Nhân vật của năm”. Chưa đầy 5 tháng sau thông báo đó, thật khó để tranh luận về quyết định của tạp chí, trừ lời khen: “Quá chính xác!”. Một cuộc bầu chọn “Nhân vật của năm” rất thành công.

​​​           O O O O O O

     +Twitter chỉ là cú huých mới

     Hầu như không ai đạt được nhiều ảnh hưởng như Musk trong các ngành công nghiệp có thể xác định tương lai của kinh tế toàn cầu: từ truyền thông xã hội (Twitter), du hành vũ trụ (SpaceX), xe tự hành, vận tải điện (Tesla) đến trí tuệ nhân tạo (AI). Giờ đây, giám đốc điều hành (CEO) của Tesla (công ty xe hơi giá trị nhất thế giới) và SpaceX (với sứ mệnh quan trọng không kém cạnh: tìm ra cách vận chuyển con người đến các hành tinh khác trong trường hợp Trái đất trở nên không bền vững) đang chuẩn bị tiếp quản Twitter, nền tảng mạng xã hội mà Musk tin rằng rất cần thiết cho tương lai của nền dân chủ. Yêu hay ghét Musk, ông không chỉ là người giàu nhất thế giới mà còn là “Người quyền lực nhất thế giới”, ít nhất cho đến thời điểm này. Twitter đã đi một chặng đường dài kể từ những ngày đầu miễn phí cho người dùng. Nó đã có những cải tiến lớn trong việc kiểm duyệt nội dung, tạm khoá các tài khoản quấy rối hoặc lan truyền các thông tin sai lệch, huy động bạo loạn. Nhiều chính trị gia xem những sự điều chỉnh này là cần thiết. Tuy nhiên, Musk nói rõ rằng ông tin Twitter đã đi quá xa, xâm phạm quyền tự do. “Tôi nghĩ chúng ta rất miễn cưỡng khi xóa mọi thứ nhưng cũng nên thận trọng với các lệnh cấm vĩnh viễn!” - Musk bộc bạch vào đầu tháng này trong bài phát biểu tại một hội nghị TED. Ông nói thêm: “Chế độ tạm khoa ‘timeout’ tốt hơn là cấm hoàn toàn”. Khi hội đồng điều hành Twitter chấp nhận bán công ty với giá cổ phiếu xác định trên $50 và biến nó thành công ty tư nhân, Musk sẽ ít gặp phải sự chống đối khi hạ thấp các rào cản kiểm duyệt nội dung mà những người tiền nhiệm của ông áp dụng. Kết quả, các tài khoản trước đây bị khoá vì vi phạm các chính sách của Twitter có thể được phục hồi. Những nội dung từng kích hoạt cảnh báo “kiểm tra sự thật” do thông tin sai lệch về vaccine Covid hay lý do khác một lần nữa sẽ trở lại trong một trò chơi Musk gọi là “công bằng”. “Nếu chỉ là nghi ngờ, hãy để tweet (post) tồn tại - Musk nói với khán giả TED - Nếu tweet vi phạm vùng xám cũng nên để yên nó. Dĩ nhiên, trong trường hợp gây nhiều tranh cãi, không nhất thiết phải quảng bá tweet đó”. Số đăng ký Twitter chỉ bằng một phần Facebook hoặc TikTok, nhưng giá trị của nó nằm ở chỗ tập trung các nhân vật chính trị và truyền thông nổi tiếng, những người đã biến nó thành cái loa vận động chính của họ, cho cả cái tốt lẫn cái xấu. Twitter là nơi tin tức và sự thù địch sống chung trong thời gian thực, nơi diễn ra những cuộc tranh luận sôi nổi mang tính quốc gia. Không nền tảng nào có thể sao chép tiện ích nhắn tin của Twitter, dù đã cố gắng. Đây là công cụ giao tiếp chính của cựu tổng thống Donald Trump trong thời gian vận động tranh cử và trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, trước khi tài khoản của ông bị Twitter cấm vì dính đến cuộc nổi dậy ngày 6 Tháng Một. Kể từ khi bị cấm, Trump phải chật vật phát triển nền tảng thay thế Truth Social nhưng không thành công như mong đợi. Trump cho biết ông sẽ không tham gia lại Twitter dù lệnh cấm được dỡ bỏ. Nói như thế vào lúc này là khôn ngoan nên nhiều người tin rằng cuối cùng Trump sẽ tham gia lại Twitter sau khi cân nhắc những lợi ích to lớn nó mang lại cho ông trong việc truyền bá những thông điệp chính trị của mình, dù đúng hay sai. Sau khi Twitter chính thức đổi chủ, Musk sẽ phải sớm ra quyết định và chịu trách nhiệm về các trường hợp như của Trump và một số người khác. Quyết định cuối cùng có thể ảnh hưởng đến việc ai sẽ trở thành tổng thống tiếp theo của nước Mỹ.

     +Không gian, xe điện và xe tự lái

     Trong số nhiều tham vọng của Musk có ý tưởng về sự thay đổi cơ bản cách con người đi từ điểm A đến điểm B, và tạo ra những triển vọng mới cho điểm B (như sao Hỏa) đối với con người. Cho đến nay, SpaceX, một công ty tư nhân, đã rất xuất sắc trong việc quảng bá sứ mệnh cao cả đó, thậm chí đánh bại công ty đối thủ Blue Origin của tỷ phú Amazon Jeff Bezos để giành được hợp đồng gần $3 tỷ với NASA để đưa các phi hành gia Mỹ trở lại Mặt trăng. Những kỳ công kỹ thuật của SpaceX cho đến nay rất đáng chú ý, nếu không muốn nói là gây ấn tượng mạnh trong sứ mệnh đưa người lên định cư tại các hành tinh khác. Công ty thường xuyên dùng tên lửa và tàu vũ trụ của mình để đưa các phi hành gia Mỹ lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) và là công ty đầu tiên đưa một phi hành đoàn toàn du khách giàu có lên quỹ đạo Trái đất vào Tháng Tám qua. SpaceX vẫn còn chặng đường dài phía trước, nhưng công ty đã thành công khi phát triển một dự án phụ nghe có vẻ hơi kỳ quặc của một tỷ phú lập dị thành một công cụ đáng tin cậy của ngành hàng không vũ trụ Mỹ. Một nhà phân tích của Morgan Stanley nhận định: “Chính SpaceX, chứ không phải Tesla, sẽ giúp Musk trở thành tỷ phú đôla ngàn tỷ đầu tiên trên thế giới”. Tesla cũng là tham vọng của Musk về một tương lai gần đang hiển hiện khi thế giới chuyển từ năng lượng ô nhiễm sang năng lượng xanh. Sau khi tiếp quản Tesla vào năm 2008, Musk đã đưa công ty tham gia vào thị trường xe hơi đông đúc của Mỹ và từng bước tiến lên vị trí đàu. Tesla đang cố gắng phát triển thành công ty sản xuất xe hơi điện toàn cầu trị giá $1,000 tỷ. Hiện Tesla là nhà sản xuất xe hoi giá trị nhất thế giới tính theo vốn hóa thị trường. Tất nhiên phần lớn giá trị đó phụ thuộc vào kỳ vọng về một tương lai xe hơi hoàn toàn dùng điện và xe hơi tự lái. Musk trung thành với tầm nhìn chiến lược đó, bất chấp việc Tesla bước chập chững vào lĩnh vực xe bán tự hành. Công nghệ “tự lái hoàn toàn” của công ty được xem là còn một số vấn đề an toàn cần giải quyết. Phần mềm tự lái đang trong giai đoạn thử nghiệm (beta) và còn lâu mới có thể tự lái hoàn toàn như quảng cáo. Những trục trặc xe tự lái của Tesla khiến Musk khó hoàn thành sớm tham vọng “Những chiếc xe hơi trong tương lai sẽ tự lái trên toàn quốc và tỷ lệ tử vong do giao thông có thể giảm tới 99%”. Tuy nhiên, Musk đã đạt được những thành tích đáng kể mà những người phản đối ông không thể bác bỏ. Ông đang chỉ huy nhiều doanh nghiệp xác định tương lai của thế giới. Bloomberg viết: “Với giá trị tài sản ròng $257 tỷ, Musk có khả năng và động lực để ảnh hưởng trên qui mô toàn cầu. Mua Twitter chỉ là bước đi mới nhất”.